In de moderne maatschappij is er steeds meer ruimte voor individuele expressie en vrijheid in hoe we ons willen kleden en eruitzien. Tattoos, piercings, haarkleuren, en kledingkeuzes geven ons de mogelijkheid om onze persoonlijkheid te uiten. In ons privéleven hebben we hier volledige vrijheid in. Maar hoe zit dit nu eigenlijk op de werkvloer? Kan een werkgever bepalen hoe je eruitziet terwijl je aan het werk bent? Het antwoord op deze vraag is niet eenduidig en kan variëren afhankelijk van de bedrijfspolitiek en de aard van het werk dat je doet. Laten we eens kijken naar de verschillende aspecten van uiterlijke voorschriften op het werk.
Het instructierecht van de werkgever
Elke werkgever heeft een zogenaamd instructierecht. Dit betekent dat hij of zij bepaalde voorschriften kan opleggen aan werknemers met betrekking tot hun uiterlijk en kleding terwijl ze hun werk uitvoeren. Er zijn twee soorten voorschriften te onderscheiden: veiligheidsvoorschriften en dresscodes. Veiligheidsvoorschriften zijn erop gericht om werknemers en anderen te beschermen, zoals het dragen van veiligheidskleding in een fabriek of een haarnetje in de keuken. Wat er op kantoor gedragen wordt daarentegen, heeft te maken met wat als gepast wordt beschouwd binnen het bedrijf, en deze kunnen verschillen per bedrijf en functie.
Wat mag wel en wat niet?
Werkgevers mogen binnen redelijke grenzen bepalen hoe werknemers eruit ziet tijdens het vertegenwoordigen van het bedrijf. Maar er zijn wel bepaalde regels waaraan zij zich moeten houden. Zo mogen zij bijvoorbeeld geen onderscheid maken tussen mannen en vrouwen in hun voorschriften. Ook moeten de consequenties van het niet opvolgen van de voorschriften duidelijk zijn. Er wordt hierin natuurlijk ook wel enige flexibiliteit van een werkgever verwacht, ook als er verder een streng beleid geldt rondom bijvoorbeeld tatoeages. Heeft een medewerker bijvoorbeeld in het weekend nog door een kunstenaar laten tatoeëren door een artiest met zijn tattoo naalden, dan is het wel zo redelijk om deze in de eerste dagen de tatoeage zichtbaar te laten zijn. Dit is namelijk van belang om de huid zo fit mogelijk te houden en daarnaast het resultaat zo mooi mogelijk uit te laten komen.
Ongeschreven regels en het belang van communicatie
Sommige werkgevers hebben geen specifieke voorschriften over uiterlijk vastgelegd in hun bedrijfsreglement. Toch kunnen zij van werknemers verwachten dat zij zich aan bepaalde kledingvoorschriften houden. Hier kunnen echter ook grondrechten in het geding zijn. Het is belangrijk dat werkgevers en werknemers hierover in gesprek gaan en samen bepalen wat redelijke voorschriften zijn.